Một chủ đề không chỉ người trẻ, mà tôi nghĩ là ai ai trong chúng ta cũng sẽ đều quan tâm đó là chủ đề về: Thành công.
Ta định nghĩa thế nào về thành công?
Để thành công ta cần tập trung vào việc đạt ra các mục tiêu và kế hoạch cụ thể. Đây chắc có lẽ là lời khuyên ta được nghe nhiều nhất mỗi khi có ai đó chia sẻ về bí quyết thành công của họ.
Tuy nhiên, trước khi thiết lập các mục tiêu và kế hoạch, ta cần phải hiểu rõ khái niệm thành công là gì. Ai cũng muốn thành công, nhưng để có thể nói về thành công như thế nào, định nghĩa ra sao thì khó ai có thể hiểu hết được.
Hạnh phúc và thành công không phải là những khái niệm đơn giản và có thể khác nhau đối với từng người. Vì vậy, hãy dành thời gian để suy nghĩ và định hình lại khái niệm thành công của chính mình.
Tôi từng được nghe một bài chia sẻ của Thầy Giản Tư Trung, là một nhà hoạt động giáo dục. Thầy từng chia sẻ về chủ đề thành công. Thay vì nói về khái niệm thành công, thầy đưa ra một khái niệm mới đó là: Thướt đo thành công.
- Dùng thướt đo nào để đo thành công của chính mình?
- Dùng thướt đo nào để đo thành công của người khác?
Và sẽ không có một thướt đo chung nào cho sự thành công cả. Tuỳ vào mỗi giai đoạn, tuỳ vào mỗi công việc mà thướt đo thành công cũng sẽ khác nhau.
Vậy nên thướt đo thành công là điều rất quan trọng. Dùng thướt đo nào để đo sự thành công mới chính là khái niệm đúng nhất về thành công.
Có 3 loại thướt đo về thành công:
1. Sự chiếm hữu: To have
Một người sẽ được gọi là thành công khi chiếm hữu được càng nhiều thứ càng tốt. Tiền tài, địa vị, bằng cấp, giải thưởng, bằng khen. Có càng nhiều họ sẽ càng cảm thấy thành công.
Tại sao có những người dành cả đời để kiếm tiền? Vì họ cảm thấy đó chính là thướt đo thành công cho họ.
2. Sự cống hiến: To give
Thành công đối với họ là được cống hiến. Cống hiến càng nhiều thì cuộc đời họ sẽ càng được xem là thành công. Cống hiến trong công việc, cống hiến trong cuộc sống.
Càng cho đi nhiều, họ càng cảm thấy thành công. Cho đi càng nhiều, ghi nhận càng nhiều. Sự ghi nhận từ người khác là điều mang lại thành công cho họ.
Warren buffet một huyền thoại về đầu tư, ông đã dành hầu hết tài sản của mình để làm thiện nguyện và giúp đỡ người khác. Ông từng nói rằng: “Thướt đo thành công của đời người, không phải là việc bạn kiếm được bao nhiều tiền, mà là có bao nhiêu người thật sự yêu quý bạn”.
3. Cách sống: To be
Thay vì đo cuộc đời mình bằng sự chiếm hữu, sự cống hiến thì hãy đo cuộc đời mình bằng cách sống.
Những người lựa chọn thướt thứ ba này họ sẽ đi tìm thành công và hạnh phúc của chính mình. Dựa trên cách làm người của họ. Dựa trên cách sống của họ. Họ sống theo cách đó và họ tự do với nó.
……
Đối với thướt đo thứ nhất con người ta sẽ dễ bị tiền tài, địa vị và danh vọng chiếm hữu.
Đôi khi họ đã có quá nhiều thứ nhưng vẫn luôn thấy bản thân thua cuộc, không bằng người khác. Họ dễ bị chán nản, tiêu cực vì luôn cảm thấy thua kém. Họ là những con người làm nô lệ cho đồng tiền và quyền lực.
Thước thứ hai cũng chưa hẳn sẽ là con người tự do bởi vì cống hiến là điều tốt. Nhưng liệu có mấy ai sẵn sàng cho đi mà không mong cầu báo đáp. Để rồi cống hiến mà không được ghi nhận thì sẽ khổ vô cùng. Vậy thì cũng không hẳn là một thướt đo tốt. Và cũng chưa chắc là thướt đo của con người tự do.
Thướt đo thứ nhất và thứ hai đâu đó vẫn là con người nô lệ. Thướt thứ ba mới là thướt đo của con người tự do. Sống và không ngừng khai phóng bản thân mình. Và trên hành trình đó họ chọn cho mình một cách sống. Họ cứ sống theo cách của mình. Đó mới là đỉnh cao của thành công. Bởi vì họ đã tìm được sự tự tại bên trong con người mình.
Những người khi lựa chọn sự thành công dựa trên cách sống. Họ cũng nhận được rất nhiều thứ, thậm chí là tiền bạc và kể cả sự cống hiến. Đồng thời họ vẫn có được sự tự do tự tại. Mà không bị áp lực bởi sự ghi nhận của người khác, không bị áp lực bởi tiền bạc quyền lực hay là danh vọng.
Hạnh phúc cũng là một dạng thành công
Tuy nhiên, đừng quên rằng hạnh phúc cũng là một phần quan trọng trong thành công của ta. Hãy tìm cách để giữ cho tâm trạng luôn tích cực và hạnh phúc trong quá trình đạt được mục tiêu của mình.
Để thực hiện việc định hình lại khái niệm thành công và hạnh phúc của mình, ta có thể bắt đầu bằng việc trả lời những câu hỏi sau đây:
- Thành công đối với ta là gì?
- Hạnh phúc đối với ta là gì?
- Những giá trị nào quan trọng nhất với ta?
- Những mục tiêu nào sẽ giúp ta đạt được thành công và hạnh phúc?
Hạnh phúc là khái niệm vô cùng cá nhân. Hạnh phúc của bạn khác, của tôi khác, của 7 tỷ người trên thế giới đều khác nhau. Chỉ có điểu khác nhau ở chỗ mỗi người có tìm ra được hạnh phúc của mình là gì để theo đuổi hay không? Có 4 kiểu người thường thấy trong hành trình đi tìm kiếm hạnh phúc:
Kiểu người 1: Không biết hạnh phúc là gì
Chưa từng có ai hướng dẫn hay nói cho họ biết hạnh phúc là gì. Có thể cuộc sống của họ trước giờ đã quá quen với việc chờ người khác an bày, sắp xếp cho. Ai bảo sao thì làm vậy. Bản thân họ không có tự do và sự lựa chọn. Chỉ biết người khác định nghĩa hạnh phúc sao thì nó là vậy.
Kiểu người 2: Biết rõ hạnh phúc là gì, nhưng lại không dám theo đuổi vì sợ.
Sợ khái niệm hạnh phúc của mình khác với chuẩn mực xã hội. Sợ hạnh phúc của bản thân đang đi ngược lại với đám đông. Sợ dư luận. Sợ bị phê phán, chỉ trích, ..v.v.
Để rồi cuộc đời là chuỗi ngày của những vai diễn, môi trường nào thì khoát lên vai diễn ấy sao cho phù hợp. Bản thân phải sống 2-3 cuộc đời khác nhau. Luôn phải sống theo mong đợi của người khác, mà quên mất đi cuộc đời của chính mình.
Kiểu người 3: Biết rõ hạnh phúc là gì, sẵn sàng hy sinh vì hạnh phúc vì người khác.
Có những người dành cả đời để sống và hy sinh vì người khác. Người khác hạnh phúc họ sẽ hạnh phúc. Hy sinh vì chồng, vì con, vì gia đình, v..v, đôi khi họ tự gán ghép cuộc đời mình vào cuộc đời người khác. Họ bắt những người thân yêu phải sống theo ý muốn của họ. Để rồi cuối cùng cái nhận được chỉ sự áp lực, ngột ngạt, mà ta vô tình đặt lên vai những thân yêu.
Khi người khác không còn trân trọng những gì họ đã hy sinh, thì họ lại đau khổ, họ trách móc đổ lỗi, tại sao bản thân cho đi nhiều như thế mà người khác không trân trọng.
Kiểu người 4: Biết rõ hạnh phúc là gì và đang chạm vào khái niệm hạnh phúc.
Chỉ cần là những điều làm cho họ cảm thấy hạnh phúc, dù có muộn một chút cũng chẳng sao cả. Họ luôn bình tĩnh để hạnh phúc len lỏi vào muôn mặt đời sống hằng ngày.
Vậy cuối cùng, sao mới là hạnh phúc? Là biết hay không biết? Là theo đuổi hay từ bỏ? Là một góc riêng tư hay cả cuộc đời? Bạn có thể là ai trong 4 kiểu người trên hay có thể đó chỉ là những giai đoạn mà ta phải trải qua trên chặng hành trình đi tìm kiếm hạnh phúc.
Cho đến cuối cùng, có hạnh phúc hay không hạnh phúc đều là bản thân ta tự cảm nhận. Ta thấy đúng thì là đúng, ta thấy sai thì sai.
Miễn ta hạnh phúc là được. Chỉ cần ta tìm thấy được con đường mình phải đi, muộn một chút cũng được, khác người một chút cũng không sao, người khác không hiểu được cũng chẳng sao. Mình biết bản thân đang làm gì là được.
Đời này, hạnh phúc của mỗi người làm gì có ai giống ai. Hạnh phúc luôn ở đó, luôn có mặt khắp mọi nơi. Hãy nhớ rằng thành công và hạnh phúc là một quá trình liên tục, không phải là một điểm đến duy nhất. Hãy tận hưởng niềm vui trên suốt chặng hành trình ta đã đi qua.