Nhân loại đang sống trong một thế giới VUCA. Một thế giới đầy biến động, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ. Theo tiến sĩ sử học Vuval Noah Harari: Đến năm 2050 một tầng lớp vô dụng trên thế giới sẽ xuất hiện. Không phải chỉ vì thiếu việc làm. Không phải chỉ vì không được cập nhật kiến thức để đáp ứng nhu cầu việc làm. Mà vì con người không đủ sức bền thần kinh.
Resillience: Là khả năng vượt qua nghịch cảnh, khả năng vượt qua khó khăn, áp lực mà ta phải đối diện trong cuộc sống. Là sự linh hoạt khi phải đối diện với những tình huống khó khăn hay có thể gọi đó là sức bật tinh thần.
Vì đã là con người thì việc đối diện với khó khăn, mất mát, nghịch cảnh là việc khó tránh khỏi. Có những chuyện chắc chắn sẽ xảy ra, như mất đi người thân, gặp những áp lực, thất bại trong cuộc sống. Hoặc những sự kiện khó lường như ta bị lừa, ta bị từ chối..v.v. Thêm nữa ta đang sống ở giai đoạn có tính chất tên là VUCA.
V: Volatility – Tính bất ổn
U: Uncertainty – Sự thiếu chắc chắn
C: Complexity – Sự phức tạp
A: Ambiguity – Sự mơ hồ
Với một thế giới bất ổn, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ. Thì khả năng chúng ta đối diện với áp lực, sự linh hoạt vượt qua nghịch cảnh, và sức bật về tinh thần là những điều mà chúng ta đang rất cần cho hiện nay.
Đôi khi một số người phải đối diện với việc ra đi đột ngột của người thân. Sự mất mát người cha, người chồng. Để rồi những người ở lại phải chấp nhận sự thật nghiệt ngã, song song đó họ phải xây dựng sự phục hồi cho cả gia đình.
Vậy đâu là những phương pháp, cách thức để chúng ta có thể trở nên mạnh mẽ, phát triển bản thân hơn, để có thể rèn luyện và chống trọi trước một thế giới đầy biến động như thế. Một trong những phương pháp đó là hiểu được 3 chữ P.
HIỂU VỀ 3 CHỮ P
Personalization: Tính cá nhân hoá.
Hầu hết mỗi chúng ta khi phải đối mặt trước những nghịch cảnh hay bi kịch, ta sẽ có xu hướng đổ lỗi cho bản thân, có thể chúng ta sẽ tự trách chúng ta trước.
Nhưng ta phải hiểu rằng, hãy nhìn nhận thất bại như một phần tự nhiên của cuộc sống. Và hãy học hỏi từ chúng để trở nên mạnh mẽ và phát triển bản thân hơn. Thay vì đổ lỗi cho bản thân, ta hãy thẳng thắn đối diện vào những thất bại ấy, để tìm hiểu nguyên nhân và tìm cách khắc phục chúng.
Pervasiveness: làm ảnh hưởng tới toàn bộ.
Khi đứng trước những bi kịch chúng ta có xu hướng nghĩ rằng bi kịch đó sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ khía cạnh trong cuộc sống. Để rồi chúng ta cứ mãi chìm đắm trong những suy nghĩ tiêu cực, những khổ đau đó.
Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Chúng ta có thể tập trung vào các khía cạnh tích cực của cuộc sống và tìm cách giải quyết những vấn đề khó khăn bằng cách thay đổi cách nhìn nhận về chúng.
Permanence: Chuyện sẽ kéo dài mãi mãi
Chúng ta tin rằng những bi kịch, những đau khổ ấy sẽ kéo dài mãi mãi.
Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Mọi thứ đều có thể thay đổi và chúng ta có thể tìm cách vượt qua những thử thách để tiến đến phía trước.
TRẮC ẨN VỚI CHÍNH MÌNH
Trắc ẩn với chính mình. Đây là một kỹ năng hay mà chúng ta nên có.
Khi chúng ta là người ở lại chứ không phải là người ra đi. Chúng ta có xu hướng trách móc chính mình. Hoặc là khi đã trải qua một khoảng thời gian, cuộc sống ta dần bắt đầu có niềm vui len lỏi trở lại. Khi ấy ta lại cảm thấy xấu hổ vì chính những niềm vui đó.
Những khi ấy chúng ta có thể học cách yêu thương và chia sẻ tình cảm với chính mình để giúp mình vượt qua những thử thách một cách tích cực. Lúc này lòng trắc ẩn sẽ là chìa khoá để ta có thể lành mạnh hoá suy nghĩ chính mình.
Ngoài ra, việc tìm hiểu và giữ vững lẽ sống rõ ràng cũng là một trong những trụ cột của sức bền tinh thần. Quá trình mà chúng ta đi tìm lẽ sống cũng là một động lực lớn để thúc đẩy chúng ta xây dựng sức bền tinh thần.
THIỀN
Cuối cùng, thiền có thể trở thành những chuyến xe để giúp con người trở về hơi thở của chính mình và rèn luyện sức bền tinh thần. Việc thiền giúp chúng ta tập trung vào hiện tại và giảm bớt căng thẳng trong cuộc sống.
CHẤP NHẬN SỰ KHÔNG CHẮC CHẮN
Đã đến lúc rời khỏi vùng an toàn, sống chủ động hơn để có thể đối diện và tồn tại trong thời đại vuca như hiện nay. Linh hoạt sẽ giúp chúng ta thích nghi và thiết lập lại trạng thái ổn định. Hãy ngừng lo lắng về những điều mà ta không thể kiểm soát. Hãy chấp nhận sự không chắc chắn.
Vì đại dịch này đang dạy cho ta một điều rằng: con người chúng ta phần lớn không thể nào có thể kiểm soát hết mọi thứ. Việc luôn đòi hỏi mọi thứ phải chắc chắn đôi khi lại mang đến cho chúng ta những điểm bất lợi và mệt mỏi.
Tương lai chứa đựng những khả năng vô hạn, cả tốt và xấu. Sẽ có những thứ tốt đẹp lẫn tiêu cực xảy đến. Nhưng quan trọng nhất, điều ta có thể làm lúc này là chọn cách điều chỉnh thái độ của chính mình và trút bỏ mọi lo lắng về mọi thứ mà ta không thể kiểm soát.
Để sống và tồn tại trong thế giới VUCA, chúng ta cần phải chấp nhận và đối mặt với những khó khăn và thử thách. Rèn luyện sức bền tinh thần để có thể vượt qua chúng một cách tích cực. Hãy luôn lắng nghe và học hỏi từ những trải nghiệm để phát triển bản thân và vượt qua mọi thử thách một cách mạnh mẽ.
